سازمان پنج چشم :: بصیرت رسانه «مرشدخان»

امیرحسین احمدنیا ، محقق و پژوهشگر حوزه رسانه
۱۶۲۴

مسیر مطلب : ارکان فضای مجازی ← حاکمیت فضای مجازی← مدیران

یکی از مهم‌ترین سازمان بین‌المللی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، سازمان «پنج چشم» است؛ آمریکا^{^[1]}، انگلستان^{^[2]}، استرالیا^{^[3]}، کانادا^{^[4]} و نیوزلند^{^[5]}، اعضای پنج چشم به شمار می‌روند؛ اما باید توجه داشت که کانادا، استرالیا و نیوزلند همچنان مستعمره انگلستان به شمار می‌روند و در حقیقت از خود استقلال سیاسی ندارند. ازاین‌رو، باید این سازمان را «دو چشم» نام نهاد، نه پنج چشم. درواقع سازمان توسط استعمارگر پیر (انگلستان) و شیطان بزرگ (آمریکا) اداره می‌شود. سرفرماندهی ارتباطات دولتی انگلیس به‌عنوان سازمان پایه و مرکزی در جامعه اطلاعات نظامی انگلیس، ریاست شرکای پنج چشم را بر عهده دارد. این سازمان پس از کسب دهه‌ها تجربه و ثبات، نمونه خودش را در ایالات‌متحده با عنوان آژانس امنیت ملی آمریکا راه‌اندازی کرد و سپس در دیگر کشورهای آنگلوساکسون این عمل را انجام داد تا نهایتاً گروه پنج چشم را رقم زد. گفته می‌شود که انگلیس مغز متفکر شرکای پنج چشم و آمریکا حامی مالی آن است. مدارک نشان می‌دهد آژانس امنیت ملی آمریکا، به‌صورت مخفیانه 160 میلیون دلار بودجه در اختیار سرفرماندهی ارتباطات دولتی انگلیس قرار داده است.^{^[6]}

بسیاری از کارشناسان تنها با عینک امنیتی به این سازمان نگاه می‌کنند. البته این نگاه باید وجود داشته باشد. به‌عنوان‌مثال بر اساس اطلاعاتی که ادوارد اسنودن از جاسوسی‌های گسترده آژانس امنیت ملی آمریکا منتشر ساخت، نشان می‌دهد که امنیت فضای مجازی توسط این سازمان به بازی گرفته‌شده و می‌توان مدعی شد چیزی به اسم امنیت اطلاعات در اینترنت وجود ندارد. جاسوسی 10 ساله از صدراعظم آلمان، روسای جمهور فرانسه و ایران، سازمان ملل متحد به همراه سرقت اطلاعات کاربران شبکه‌های اجتماعی، موتورهای جستجو و سیستم‌های عامل تنها گوشه‌ای از جاسوسی‌های گسترده این نهاد است.^{^[7]}

اما ابعاد دیگر مسئله را می‌توان با اندکی دقت روشن ساخت. به‌عنوان نمونه، این سازمان بودجه موردنیاز جامعه اینترنت (در قسمت بعدی توضیحات کامل درباره این نهاد خواهد آمد) را تأمین می‌کند. در حقیقت اقدامات بیسار تأثیرگذاری که جامعه اینترنت در سراسر جهان انجام می‌دهد، به مدد بودجه‌ای است که خصوصاً آژانس امنیت ملی آمریکا در اختیار آنان قرار می‌دهد. در حقیقت این سازمان سیاست‌گذاری‌های کلان فضای مجازی را رهبری می‌کند.

[1]. آژانس امنیت ملی آمریکا (NSA).

[2]. سرفرماندهی ارتباطات دولتی بریتانیا (GCHQ).

[3]. پایداری امنیت ارتباطات کانادا (CSE).

[4]. مدیریت سیگنال‌های استرالیا (ASD).

[5]. اداره امنیت ارتباطات دولت نیوزلند (GCSB).

[6]. http://gerdab.ir/fa/news/21377

[7]. http://gerdab.ir/fa/news/21377